Özgür Yazılım Nedir?

Özgür Yazılımın ilkeleri, basit ama uzun tarihi nedeniyle oluşan karmaşıklıktan dolayı kafa karışıklığı olmaması önemlidir. Dört özgürlüğü ve anlamlarını, Özgür Yazılım lisanslarının temel bilgilerini öğrenin. Özgür Yazılımın sağladığı yararları ve en yaygın eş anlamlıları hakkında bilgi edinin..

Yazılımın kendi etki alanının ötesinde, Özgür Yazılımın eğitim, tedarik ve demokrasi gibi diger alanlarla etkileşimi hakkında daha fazla bilgi edinebilirsiniz.

Dört Özgürlük

Özgür Yazılım, fiyatı değil özgürlüğü ifade eder. Özgür Yazılım kullanıcılarına dört temel özgürlüğü garanti eder. Bu özgürlüklerden birinin bile olmadığı durumda Özgür Yazılımdan söz edemeyiz.

Kullan

İncele

Paylaş

Geliştir

  • Dilim grafiğin bir çeyreği

    Kullan

    Özgür Yazılım herhangi bir amaç için kullanılabilir ve lisans süresinin dolması veya coğrafi sınırlamalar gibi kısıtlamalar içermez.

  • Dilim grafiğin bir çeyreği

    İncele

    Özgür Yazılım ve kaynak kodu herhangi biri tarafindan gizlilik anlaşması veya benzeri kısıtlamalar olmaksızın incelenebilir.

  • Dilim grafiğin bir çeyreği

    Paylaş

    Özgür Yazılım neredeyse hiçbir ücret ödemeden paylaşılabilir ve kopyalanabilir.

  • Dilim grafiğin bir çeyreği

    Geliştir

    Özgür Yazılım herkes tarafından değiştirilebilir ve bu iyileştirmeler herkese açık olarak paylaşılabilir.

Lisanslar

Dört özgürlük bir yazılım lisansı tarafından sağlanır. Yazılım lisansları, bir programın kullanım ve yeniden kullanım koşullarını tanımlar. Bir yazılımın Özgür Yazılım olarak nitelendirilebilmesi için lisansın dört özgürlügün tamamını kapsaması gerekir. Özgür Yazılım Vakfı ve Açık Kaynak Girişimi incelenmiş ve onaylanmış lisansların listesini tutar. Genelde bir uygulamanın lisansı bu listelerde yer almıyorsa, o uygulama Özgür Yazılım olarak değerlendirilmez.

Farklı amaçlara hizmet eden birçok lisans var. Yazılımınızı veya yazılımınızın bir bölümünü birden fazla lisans altında da lisanslayabilirsiniz. Hangi lisansı seçeceğiniz stratejik bir seçimdir fakat en yaygın olarak kullanılan lisanslardan birini seçmenizi öneriyoruz. Hukuk ve lisanslama ile ilgili daha fazla bilgi için buraya bakabilirsiniz... 

Yararları

Özgür Yazılım özgürlükle ilgilidir. Bu özgürlük pratikte kullanıcılar, kuruluşlar, işletmeler ve devletler için sayısız yarar sağlar.

  • Kırık bir zincir

    Özerklik

    Özgür Yazılım , yalnızca satıcının iş modeline değil, sizin ihtiyaçlarınıza uygun olarak yazılımların geliştirilmesine ve sürdürülmesine yardımcı olur.

  • Üç kişi

    İşbirliği

    Özgür Yazılım herkes tarafından gayri münhasır bir şekilde paylaşılabilir ve kullanılabilir, kamu yararına hizmet eder.

  • Dosya ağacı

    Paylaş ve Kopyala

    Özgür Yazılım lisansı hiçbir ek ücret ödemeden sınırsız sayıda kurulumun çalıştırılmasına izin verir.

  • Açık bir kilit

    Değiştirilmez Hale Getirememe

    Özgür Yazılım lisansları, satıcılardan bağımsızlığı güçlendirir ve hizmet sağlayıcılarda daha fazla seçenek sunar.

  • Bir çember

    Tekrar Kullanılabilen Kod

    Özgür Yazılım bir başka projeniz için kodu tekrar kullanma özgürlügü sağlar.

  • Parlak bir ampül

    Yenilik

    Özgür Yazılım, yeniliği teşvik eder.

  • Yukarı sağ tarafı gösteren üç ok

    Rekabet

    Özgür Yazılım tekelleşmeye karşı çıkar ve rekabeti artırır.

  • Bir büyüteç

    Güvenlik

    Özgür Yazılım, güvenlik açıklarını daha hızlı kapatmaya yardımcı olan bağımsız güvenlik denetimlerine olanak sağlar.

Eşanlamlıları

Genellikle Özgür Yazılımın farklı yönlerini ortaya çıkarmak ve karışıklıkları önlemek amacıyla zamanla insanlar Özgür Yazılım için farklı isimler ortaya attılar.

Özgür Yazılım ilk defa 1986`da yukarda bahsedilen dört özgürlükle bir GNU projesinde tanımlandı.1998'de "Açık Kaynak", Özgür Yazılım için bir pazarlama kampanyası olarak, aynı özgürlükler göz önünde bulundurularak kuruldu. Özgür Yazılım için yaygın olarak bilinen diğer etiketler, İngilizce "free" kelimesinin belirsizliğinden kaçınmak için başlatılan "Libre Software" ve "Free (Libre) Open Source Software" kısaltmaları olarak "FOSS" veya "FLOSS" dur. Türkçe'de böyle bir karışıklık yoktur.

Bir yazılımın hangi seviyede özgürlük içerdiği etiketinden değil lisansından anlaşılır. Bir başka ifadeyle, aynı özellikler için farklı terimler kullanılırsa kafanız karışmasın. Eğer terimlerin tarihi arka planını ve bizim neden özgün terimi kullandığımızı merak ediyorsanız öğrenmek için burayı okuyabilirsiniz... 

Özgür Yazılımı tanımlamak için yaygın olarak yanlış kullanılan eş anlamlı terimlerden biri "Kamuya Açık" (public domain) ifadesidir. Kamuya açık ve özgür yazılım birbirinden farklı şeyleri ifade eder. Daha basitçe ifade etmek gerekirse, kamuya açık yazılım, hiçbir telif hakkının geçerli olmadığı tüm yaratıcı çalışmalardan (yazılım dahil) oluşur. Bu eserlere ilişkin haklar sona ermiş, açıkça feragat edilmiş veya uygulanamaz olabilir. Bunlar, kamuya açıklık kavramının arkasındaki çok genel ilkeler olmakla birlikte, neyin kamuya açık olduğu, her zaman bir eserin kullanılacağı ülkedeki yasal ilkeler tarafından belirlenecektir.

Kamusal alandaki yazılımlar Özgür Yazılımın amaçlarıyla örtüşebilirken, kural olarak Özgür Yazılım kamu malı ile eş anlamlı değildir. Aslında, Özgür Yazılımların çoğu telif hakkı kurallarına bağlıdır. Özellikle Avrupa Birliği'nde mevcut telif ve patent sistemleri, kamu malı olan bir eserin doğru bir şekilde tespit edilmesini zorlaştırmaktadır. Bir çalışmayı nasıl paylaşmayı planladığınız konusundaki belirsizliklerden kaçınmak için çalışmanızı kamuya açık hale getirmektense Özgür Yazılım lisanslarını tercih edebilirsiniz. Özgür Yazılım lisansı, çalışmanız hakkında açık ve anlaşılır yasal bilgiler sağlar ve bu yazılımın kullanılmasıyla ilgili hak ve yükümlülükleri belirtir.

Özgür Yazılım (Açık Kaynak) nedir? Yazılım özgürlüğü üç dakikadan daha kısa bir sürede açıklanıyor! Tüm altyazılar ve daha fazla video...

Daha Fazla Bilgi

Özgür Yazılım kendi başına zaten sayısız yarar sağladığı gibi, ayrıca diğer teknik olsun olmasın farklı alanlara da olumlu katkılarda bulunur. FSFE olarak kurulduğumuz 2001'den beri, özgür yazılımın diğer alanlarda nasıl fark yaratabileceğine dair araştırmalar yapıyoruz.