Wat is Vrije Software

De principes van Vrije Software zijn eenvoudig maar het is belangrijk om niet in de war te raken door de onderliggende complexiteit die door zijn lange geschiedenis is veroorzaakt. Leer over de vier vrijheden en hun betekenis, de grondbeginselen van Vrije Softwarelicenties, de voordelen die Vrije Software biedt en de meest voorkomende synoniemen.

Als u verder kijkt dan de software dan kunt u meer lezen over het samenspel van Vrije Software met andere gebieden zoals educatie, inkoop en democratie.

De Vier Vrijheden

Vrije Software verwijst naar vrijheid, niet naar prijs. Het garandeert zijn gebruikers de essentiële vier vrijheden. Het ontbreken van tenminste één van deze vrijheden betekent dat een applicatie propriëtaire, dus niet-vrije, software is.

Gebruik

Bestudeer

Deel

Verbeter

  • Een kwart van een taartdiagram

    Gebruik

    Vrije Software kan voor elk doel worden gebruikt en is vrij van beperkingen zoals het aflopen van de licentie of geografische beperkingen.

  • Een kwart van een taartdiagram

    Bestudeer

    Vrije Software en zijn code kan door iedereen bestudeerd worden, zonder geheimhoudingsovereenkomsten of vergelijkbare beperkingen.

  • Een kwart van een taartdiagram

    Deel

    Vrije Software kan vrijwel gratis worden gedeeld en gekopieerd.

  • Een kwart van een taartdiagram

    Verbeter

    Vrije Software kan door iedereen worden aangepast en deze verbeteringen kunnen publiekelijk worden gedeeld.

Licenties

U ontvangt de vier vrijheden door een softwarelicentie. Softwarelicenties bepalen de voorwaarden waaronder een programma kan worden gebruikt en hergebruikt. Om Vrije Software te zijn moet de licentietekst tenminste de vier vrijheden bevatten. De Free Software Foundation en het Open Source Initiative beheren lijsten met gecontroleerde en goedgekeurde licenties. Een applicatie kan over het algemeen niet worden beschouwd als Vrije Software wanneer de licentie ervan niet voorkomt in een van deze lijsten.

Er is een grote verscheidenheid aan licenties die de aandacht verschillend richten en een softwareproduct of delen ervan kunnen ook onder meer dan één licentie zijn gepubliceerd. De daadwerkelijke selectie is een strategische vraag maar we adviseren u een van de meestgebruikte licenties te kiezen. Voor meer inzichten betreffende juridische en licentievragen kunt u hier meer lezen...

Voordelen

Vrije Software gaat over vrijheid. In de praktijk komt dit neer op tal van voordelen voor gebruikers, organisaties, bedrijven en regeringen.

  • Een gebroken ketting

    Autonomie

    Vrije Software helpt bij het ontwikkelen en beheren van op maat gemaakte software die past bij uw behoeften en niet alleen bij het bedrijfsmodel van de verkoper.

  • Drie personen

    Samenwerking

    Vrije Software kan door iedereen op een niet-exclusieve manier worden gebruikt en dient zo het algemeen belang.

  • Een bestandssysteem

    Deel & Kopieer

    Een Vrije Softwarelicentie staat zonder extra kosten een onbeperkte hoeveelheid te draaien installaties toe.

  • Een open slot

    Geen Lock-in

    Vrije Softwarelicenties versterken onafhankelijkheid van verkopers en bieden meer keuze aan dienstverleners.

  • Een cirkel

    Hergebruik Code

    Vrije Software biedt de vrijheid om de code te hergebruiken voor andere projecten.

  • Een lamp die aan staat

    Innovatie

    Een Vrije Softwarelicentie moedigt innovatie voor uw software aan.

  • Drie pijlen wijzen naar rechtsboven

    Competitie

    Vrije Software verzet zich tegen monopolisering en versterkt competitie.

  • Een vergrootglas

    Veiligheid

    Vrije Software maakt onafhankelijke veiligheidscontroles die helpen om veiligheidslekken sneller te dichten mogelijk.

Synoniemen

In de loop van de tijd kwamen mensen met aanvullende termen voor Vrije Software. De motivatie hiervoor ligt vaak in het uitlichten van verschillende aspecten en het voorkomen van verwarring.

Vrije Software werd voor het eerst in 1986 door het GNU project gedefinieerd met de vier hierboven genoemde vrijheden. In 1998 is "Open Source" als marketingcampagne voor Vrije Software opgezet met in het achterhoofd dezelfde vier vrijheden. Andere zeer bekende termen voor Vrije Software zijn "Libre Software", geïnitieerd om de ambiguïteit van het Engelse woord "free" te vermijden en "FOSS" of "FLOSS" als afkorting voor "Free" (Libre) Open Source Software".

De mate van vrijheid die bepaalde software biedt wordt altijd bepaald door de licentie en niet door de term. Met andere woorden: raak niet in de war door verschillende termen voor dezelfde kenmerken. Als u geïnteresseerd bent in de historische achtergrond en waarom we de voorkeur geven aan de oorspronkelijke term kunt u er meer over lezen...

Er zijn ook termen die vaak misbruikt worden als synoniemen om Vrije Software te beschrijven. "Publiek domein" is één van die termen en het is belangrijk om een onderscheid te maken tussen Vrije Software en publiek domein. Eenvoudig gezegd bestaat het publieke domein uit al het creatieve werk (inclusief software) waarop geen auteursrecht van toepassing is. De rechten op deze werken kunnen verlopen zijn, er kan uitdrukkelijk afstand van zijn gedaan of ze zijn niet van toepassing. Hoewel dit de zeer algemene beginselen achter het publiek domein zijn, zal de beslissende factor van wat publiek domein is altijd worden bepaald door de juridische beginselen in het land waar een werk zal worden gebruikt.

Software kan in het publieke domein zeker overlappen met de doelstellingen van Vrije Software; toch is Vrije Software als regel niet synoniem met publiek domein. Het grootste deel van Vrije Software is immers gebonden aan de regels van het auteursrecht. Vooral in de Europese Unie maken de bestaande auteursrecht- en patentsystemen het moeilijk om een werk in het publieke domein nauwkeurig te identificeren. Om onduidelijkheden te vermijden over hoe u een werk wilt delen is het daarom aan te bevelen om een Vrije Softwarelicentie te gebruiken in plaats van het werk in het publieke domein te plaatsen, aangezien een Vrije Softwarelicentie in staat is om duidelijke en begrijpelijke juridische informatie te bieden over de rechten en plichten over die software.

Wat is Vrije Software (Open Bron)? Softwarevrijheid uitgelegd in minder dan drie minuten! Alle ondertitels en meer video's...

Verdere inzichten

De talrijke voordelen van Vrije Software zijn een voordeel op zich maar dragen ook positief bij aan andere technische en niet-technische gebieden. Sinds de oprichting van de FSFE in 2001 onderzoeken we verschillende gebieden en hoe Vrije Software een verschil kan maken.