Συνοπτική έκθεση για την υπόθεση EURA
Η Σλοβακική εταιρεία εισαγωγής υφασμάτων EURA Slovakia, s.r.o. αντιμετωπίζει πρόστιμο ύψους 5600€ επειδή δεν αγόρασε και δεν χρησιμοποίησε λειτουργικό σύστημα Microsoft Windows για να υποβάλλει φορολογική δήλωση. Η εφορία της Σλοβακίας έδωσε στην EURA δύο μόνο επιλογές: ή θα αγοράσει και θα χρησιμοποιεί Microsoft Windows ή θα αντιμετωπίσει το πρόστιμο. Και έτσι μπορούμε να συνοψίσουμε την απόφαση της εφορίας της Σλοβακίας που ελήφθη πριν λίγες εβδομάδες. Η εφορία επέβαλε πολλά πρόστιμα στην EURA Slovakia, η οποία υπέβαλε τη φορολογική της δήλωση σε χαρτί, επειδή η χρήση ηλεκτρονικής φόρμας ήταν αδύνατη καθώς η εφαρμογή ιστού της πολιτείας μπορούσε να εκτελεστεί μόνο με λειτουργικό σύστημα Microsoft Windows. Η εταιρεία σχεδιάζει τώρα να ασκήσει έφεση στο δικαστήριο και να απαιτήσει από την πολιτεία να σταματήσει να εξαναγκάζει τις επιχειρήσεις να χρησιμοποιούν ένα συγκεκριμένο προϊόν και απαιτεί από τη δημόσια διοίκηση να χρησιμοποιεί μια τεχνική λύση κατάλληλη για πολλές πλατφόρμες με βάση τα Ανοιχτά Πρότυπα που είναι διαθέσιμα σε όλους.
Το ιστορικό της υπόθεσης
Από τον Ιανουάριο του 2010 η Σλοβακία έχει έναν νόμο που απαιτεί η μηνιαία απόδοση του ΦΠΑ να υποβάλλεται ηλεκτρονικά και να περιέχει πιστοποιημένη ηλεκτρονική υπογραφή. Καθώς πολλές εταιρείες στη Σλοβακία ακόμη δεν διαθέτουν πιστοποιημένες ηλεκτρονικές υπογραφές, ο νόμος ενεργοποιεί ένα παράθυρο με το οποίο η εταιρεία μπορεί να έρθει σε συμφωνία με την εφορία για να χρησιμοποιεί μια ειδική εφαρμογή ιστού που ονομάζεται “eDane”.
Ωστόσο, η εφαρμογή eDane λειτουργεί μόνο με λειτουργικό αύστημα Windows μαζί με περιηγητή ιστού Internet Explorer. Κανένα από τα άλλα λειτουργικά συστήματα δεν μπορεί να εκτελέσει την εφαρμογή αυτή. Καθώς η EURA Slovakia χρησιμοποιεί ένα ανταγωνιστικό λειτουργικό σύστημα για το σύνολο της εταιρείας, παρά τη συνδρομή από το προσωπικό του τμήματος πληροφορικής της εταιρείας, ήταν αδύνατο για αυτήν να στείλει οτιδήποτε με ηλεκτρονικό τρόπο. Όταν η εταιρεία ενημέρωσε την εφορία για το πρόβλημα αυτό, δεν έγινε τίποτα. Έτσι η εταιρεία αποφάσισε να εκπληρώσει τις νομικές της υποχρεώσεις, τουλάχιστον την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων, με την κλασική μέθοδο, το χαρτί. Η εφορία, ωστόσο, θεώρησε τον τρόπο αυτό αντίθετο με τη νομοθεσία.
Η επιβολή των προστίμων
Όταν η εταιρεία υπέδειξε το γεγονός ότι δεν μπορούσε ηλεκτρονικά να εκπληρώσει την υποχρέωσή της, έλαβε 12 πρόστιμα από την εφορία της Σλοβακίας. «Προσπαθούσαμε στ' αλήθεια να σεβαστούμε το νόμο, αλλά στη Σλοβακία δεν υπάρχει εφαρμογή με κρατική πιστοποίηση που να υποστηρίζει την ηλεκτρονική υπογραφή σε λειτουργικό σύστημα διαφορετικό από τα Windows. Συνεπώς έπρεπε να κάνουμε συμφωνία με την εφορία και να δοκιμάσουμε να χρησιμοποιήσουμε την εφαρμογή ιστού. Δυστυχώς, ούτε εμείς ούτε οι τεχνικοί μας με χρόνια εμπειρίας κατορθώσαμε να την εκτελέσουμε», δηλώνει ο διευθυντής της EURA Slovakia, Mr. František Slivka.
Για την υποβολή της φορολογικής δήλωσης σε χάρτινη μορφή, η εταιρεία έλαβε πρόστιμα πολλές φορές και μέχρι τώρα δεν είχε επιτυχία στην άσκηση έφεσης στις διάφορες διοικητικές υπηρεσίες. Έτσι αποφάσισε να ασκήσει έφεση στο δικαστήριο. «Χιλιάδες εταιρείες στη Σλοβακία υπέκυψαν σε αυτήν τη συμπεριφορά της εφορίας και απλώς αγόρασαν μια άδεια χρήσης για λειτουργικό σύστημα Windows μόνο και μόνο για την υποβολή των μηνιαίων δηλώσεων ηλεκτρονικά. Πιστεύουμε ότι αυτό είναι άδικο. Η διοίκηση έτσι εξαναγκάζει τις εταιρείες στη Σλοβακία να αγοράσουν Windows, ακόμη και αν δεν τα χρειάζονται για άλλους λόγους», λέει ο Slivka.
Ευρωπαϊκό πρόβλημα
«Αν η πολιτεία απαιτεί την ηλεκτρονική φόρμα ως τον μόνο τρόπο εκπλήρωσης της νομικής υποχρέωσης, θα χρειαστεί να προσφέρει μια λύση κατάλληλη για πολλές πλατφόρμες, η οποία να είναι διαθέσιμη σε όλους. Διαφορετικά, η πολιτεία εκ προοιμίου αποκλείει τους πολίτες της από το να συμπεριφέρονται σύμφωνα με το νόμο», σχολιάζει ο Martin Husovec, μέλος του νομικού τμήματος του FSFE, ο οποίος παρέχει συνδρομή στη Σλοβακική εταιρεία για το δικαστήριο. Το πρόβλημα αυτό δεν παρουσιάζεται μόνο στη Σλοβακία.
Πολλές εταιρείες στα άλλα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν να αντιμετωπίσουν ακριβώς το ίδιο πρόβλημα. Ωστόσο, η υπόθεση στη Σλοβακία είναι από τα πιο κραυγαλέα και χτυπητά παραδείγματα κοινωνικής αδικίας που προέρχεται από την άγνοια των Ανοιχτών Προτύπων στον ψηφιακό κόσμο. Δείχνει ότι η περιφρόνηση του κράτους στο πεδίο των ανοιχτών προτύπων δεν οδηγεί μόνο στην κοινωνική αδικία, αλλά επίσης βλάπτει τον ανταγωνισμό και αυξάνει τη γραφειοκρατία και το κόστος για τις μικρές εταιρείες.
Εξ αντικειμένου επίσης συγκρούεται με Ευρωπαϊκούς κανονισμούς και συστάσεις, όπως το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Διαλειτουργικότητας, το οποία με σαφήνεια διατυπώνει ότι «Κράτη Μέλη τα οποία εφαρμόζουν με βάση Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ICT) εθνικές δημόσιες υπηρεσίες, απαιτείται να είναι περισσότερο ενήμερα για τον κίνδυνο να δημιουργηθούν νέα ηλεκτρονικά σύνορα αν υιοθετήσουν λύσεις που δεν είναι διαλειτουργικές. Αυτά τα αποκαλούμενα e-σύνορα (ebarriers) κατακερματίζουν την εσωτερική αγορά και εμποδίζουν τη σωστή λειτουργία της. Τα Κράτη Μέλη και η Επιτροπή πρέπει να ενισχύσουν τις προσπάθειές τους για να αποφύγουν αυτό το ενδεχόμενο».
Αυτά τα νέα ηλεκτρονικά σύνορα περνούν «ψηφιακά» χειροπέδες στους πολίτες και έτσι τους εμποδίζουν να ακολουθούν τη νομοθεσία. Το FSFE απευθύνει έκκληση για αλλαγή στην πρακτική αυτή.