Nederlandse overheid publiceert groot project als Vrije Software
Het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft de broncode en documentatie van Basisregistratie Personen (BRP), een 100 miljoen euro ICT-systeem dat informatie over inwoners in Nederland registreert, vrijgegeven. Dit is een groot succes voor Publieke Code, en de FSFE juicht de Nederlandse overheid toe voor haar verschuiving naar Vrije Software.
Operatie BRP is een ICT-project van de Nederlandse overheid waar al sinds 2004 aan gewerkt wordt. Het heeft de Nederlandse belastingbetalers meer dan 100 miljoen Euro gekost en is drie keer herschreven, zonder enig resultaat. Van buitenaf was het onduidelijk waar al dat geld eigenlijk naar toe ging, met zeer weinig informatievoorziening. Nadat de stekker eerder in juli uit het project getrokken was, stemde de toenmalige minister toe om de broncode uit te geven onder druk van de Tweede Kamer, zodat er transparantie geboden wordt over het gefaalde project. Staatssecretaris Knops ging een stap verder en heeft de broncode vrijgegeven als Vrije Software (alias Open Source Software) aan het publiek.
In 2013, toen de eerste waarschuwingssignalen zich vertoonden, wilde de minister van Binnenlandse Zaken zorgen over het project stillen door beperkte delen van de broncode aan een beperkt aantal mensen te verstrekken onder zekere bekrompen voorwaarden. Het ministerie heeft sindsdien rechtsomkeert gemaakt door een momentopname van de (beweerde) volledige broncode en documentatie onder de voorwaarden van de GNU Affero General Public License vrij te geven. De ontwikkelingsgeschiedenis volgt binnenkort.
In een brief aan de Vereniging van Nederlandse Gemeenten eerder in november schreef staatssecretaris Knops over het belang voor een gelijk speelveld voor alle partijen. "Daarom is het mijn voornemen de openbaarmaking onder open source voorwaarden te laten plaatsvinden." Hij zei verder: "Wat in operatie BRP is gerealiseerd is namelijk gefinancierd met publieke middelen. Software die gerealiseerd wordt op basis van deze broncode hoort op zijn beurt ook weer publiek beschikbaar te zijn."
Deze uitspraken zijn een weerklank van de Free Software Foundation Europe's Public Money, Public Code campagne, waarin we overheidsinstanties verzoeken om software die gefinancierd is door het publiek als Vrije Software beschikbaar te maken aan de bevolking die ervoor betaald heeft
'Public Money, Public Code' klinkt nog verder door. In een brief aan de Tweede Kamer van woensdag 29 november schreef de staatssecretaris over de AGPL: "De licentievoorwaarden zien er op toe dat aanpassingen op de broncode ook weer openbaar beschikbaar komen. Op deze manier wordt het hergebruik verder ondersteund. De licentie AGPL biedt hiervoor de beste garantie en wordt naast GPL (General Public License) veel gebruikt en kent een grote mate van steun in de opensourcegemeenschap.
"Openbaarmaking vindt plaats zonder kostendoorberekening zodat, in het algemeen belang, een gelijk speelveld ontstaat voor een ieder die deze code wil hergebruiken."
Dit is groot nieuws uit Nederland en dit soort transparantie door de Nederlandse overheid had nog geen precedent. Na een rapport aan het Ministerie van Binnenlandse Zaken over het publiceren van overheidssoftware als Vrije Software (Open Source Software) lijkt het erop dat dit vaker zal gebeuren. Volgens het rapport maakt Vrije Software de overheid transparanter, verlaagt het de kosten, verhoogt het innovatiekracht door hergebruik, vormt het het fundament voor een digitale participatiemaatschappij en bevordert het de codekwaliteit.
"Wij juichen de Nederlandse overheid toe voor het uitgeven van de broncode van BRP. Wij pleiten al sinds 2001 voor deze manier van werken, en het is goed om te zien dat de overheid eindelijk stappen neemt richting Vrije Software. In de toekomst hopen we dat de broncode tijdens een eerder stadium vrijgegeven wordt, wat in dit geval volgens ons veel eerder problemen aan het licht gebracht zou hebben", zegt Maurice Verheesen, coördinator FSFE Nederland.
Als u onze campagne "Public Money, Public Code" steunt, word dan vandaag een supporter om ons werk mogelijk te maken!