Nieuws

Open brief “Vrije en open bron EU beleidsaanbevelingen”

Eind september organiseerden we een bijeenkomst in Brussel om Vrije Software-experts uit heel Europa bijeen te brengen. Doel van de bijeenkomst was om te discussiëren over Vrije Software en zijn drijvende rol in de digitale transformatie in Europa, en in het bijzonder over hoe de Europese instellingen deze ontwikkelingen verder kunnen faciliteren.

Open brief “Vrije en open bron EU beleidsaanbevelingen”

Na de Europese verkiezingen hebben veel leden van het Europese Parlement het Parlement verlaten en zijn er nieuwe leden in hun plaats gekomen. Ook de Europese Commissie zal worden getransformeerd: nieuwe commissarissen zullen worden gekozen en in de komende weken zullen herstructureringsprocessen plaatsvinden. Zoals we hebben gezien in de laatste debatten, bijvoorbeeld als het gaat om de discussie over de hervorming van het auteursrecht, is het van cruciaal belang om bewustzijn te creëren onder beleidsmakers om de juiste keuzes te maken in het licht van de nieuwe, komende wetgeving die betrekking zal hebben op Vrije Software. Aan de andere kant is er de groeiende interesse in de adoptie en het gebruik van Vrije Software binnen de Europese instellingen maar er is nog steeds een gebrek aan betrokkenheid.

De deelnemers aan de vergadering zijn het daarom eens geworden over een open brief die aan vertegenwoordigers en besluitvormers in de EU zal worden gestuurd. De brief bevat aanbevelingen op het gebied van onderzoek, de institutionele capaciteit van de EU en eisen met betrekking tot eerdere toezeggingen met betrekking tot Vrije Software ondersteunende beleidsbeslissingen.

Om een grote impact te hebben op Europese instituties hebben we allianties nodig. Stuur alstublieft een e-mail naar contact@fsfe.org als uw organisatie de open brief ook wil tekenen en ondersteunen.

VRIJE EN OPEN BRON EU BELEIDSAANBEVELINGEN

Brussel, 26 september 2019

Op deze dag kwamen Vrije en Open Source Software (FOSS)-experts uit heel Europa bijeen in Brussel om te discussiëren over FOSS en zijn drijvende rol in de digitale transformatie in Europa en hoe de EU deze ontwikkelingen verder kan faciliteren. Ondertekende organisaties hebben ingestemd met de volgende open brief.

Vrije en Open Bron Software (Free and Open Source Software; FOSS) verwijst naar alle programma's die onder specifieke voorwaarden en licenties worden gedistribueerd die gebruikers in staat stellen om de software voor elk doel te gebruiken, te bestuderen hoe het programma werkt, het programma aan hun behoeften aan te passen en het met anderen te delen, waardoor innovatie door samenwerking mogelijk wordt.

Vrije en Open Bron Software is een mainstream technologie: FOSS is een basis voor bedrijfskritische infrastructuur in een breed scala van sectoren zoals overheid, financiën, veiligheid, telecommunicatie, gezondheidszorg, productie en transport in Europa. Het is vandaag de dag de O&O-gemeenschap van de digitale transformatie, met een aantal van de grootste internet- en mobiele platforms voor de cloud als basis en als actieve bijdrage en mede-ontwikkelaar. Europese bedrijven, ongeacht hun omvang, vertrouwen sterk op FOSS om hun innovatietempo op te voeren om wereldwijd te kunnen concurreren. De ontwikkeling van FOSS vormt een groot deel van de brandstof voor de Europese technologische prioriteiten zoals eGovernment, kunstmatige intelligentie, HPC, Blockchain, 5G, eHealth, Industry 4.0, Connected Cars en het Internet of Things.

Om betrouwbare systemen op te zetten en technologische soevereiniteit te bereiken moeten Europese overheidsinstanties ervoor zorgen dat zij volledige controle hebben over de software en de computersystemen die de kern vormen van onze digitale overheidsinfrastructuren.

In dezelfde geest heeft de EU op het gebied van FOSS belangrijke stappen gezet om de FOSS digitaal om te vormen maar ook om "de beleidspraat echt uit te voeren". Als voorbeelden hiervan gelden de recente digitale strategie van de Europese Commissie en de nadruk op co-creatie en de al lang bestaande beleidsmaatregelen/kaders zoals het ISA2-programma, het Open Source Observatory, de open bron-strategie van de EU en de doelstellingen die in de verklaring van Tallinn zijn uiteengezet. Andere initiatieven zijn onder meer hackathons om de betrokkenheid van de gemeenschap te bevorderen en specifieke projecten zoals FOSSA 2 in samenwerking met het Europees Parlement. Er kan echter veel meer worden gedaan om het potentieel van Vrije en Open Bron Software in de EU te ontsluiten.

Dat lidstaten en derde landen in 2017 de Verklaring van Tallinn hebben ondertekend toont eens te meer aan dat de realisatie van FOSS van cruciaal belang is voor het starten/versnellen/verbeteren van een succesvolle digitale transformatie. Sommige landen zoals Frankrijk, Italië en Bulgarije hebben FOSS-wetgeving ingevoerd. Steden als Parijs, Amsterdam en Barcelona maken steeds meer gebruik van FOSS-mogelijk makende grensoverschrijdende samenwerking binnen de EU en wereldwijd. Grote projecten kunnen expertise en kosten delen: soortgelijke toepassingen hoeven niet telkens opnieuw met transparante processen geprogrammeerd te worden en anderen hoeven het wiel niet opnieuw uit te vinden. Dit versterkt ook de Europese idealen van samenwerking.

Een meerderheid van de ambtenaren is zich nog niet volledig bewust van het belang van FOSS binnen bredere digitale strategieën. De meeste huidige digitale strategieën van overheden zouden nog meer kunnen worden geactualiseerd om weer te geven hoe FOSS past binnen de Europese technologische onafhankelijkheid en de Europese groei in digitale overheid, e-gezondheidszorg, Cloud Computing, de relevantie ervan voor door het MKB geleide innovatie en een Europese IT-markt, Open Science, Industry 4.0 binnen Cybersecurity en kunstmatige intelligentie.

De ondertekenaars richten zich daarom tot de EU-instellingen met de volgende aanbevelingen voor de komende vijf jaar:

Onderzoek

Probleem: er bestaat al een schat aan onderzoek naar Vrije en Open Bron Software, waarvan een groot deel is gefinancierd door EU-onderzoeksbeurzen en door de Commissie. Er bestaan echter hiaten op vier specifieke gebieden, waarvoor de Europese Commissie het best geplaatst is om er het broodnodige onderzoek naar te produceren.

Aanbeveling 1: In de evaluaties en tussentijdse verslagen van de programma's Horizon Europe en Digital Europe moet bijzondere aandacht worden besteed aan FOSS en de rol en relevantie ervan in de financieringsinstrumenten voor onderzoek van de EU.

Aanbeveling 2: Wij zijn verheugd over de aanbesteding van de Europese Commissie voor een FOSS-marktstudie. De studie moet echter worden bijgewerkt met een soortgelijke cadans als andere digitaliseringsmeetprojecten (bijv. DESI), zodat de ontwikkeling kan worden gevolgd aangezien het groeitempo van FOSS aanzienlijk is.

Aanbeveling 3: De Europese Commissie moet blijven onderzoeken hoe gemeenschappen rond FOSS-oplossingen zoals op het gebied van eGovernment gezamenlijk kunnen worden ontwikkeld en ondersteund.

Aanbeveling 4: De Europese instellingen moeten er bij de financiering van onderzoek voor zorgen dat de beginselen van open access science ook van toepassing zijn op software die in het kader van dat onderzoek is ontwikkeld. Als zodanig moet het worden vrijgegeven onder een FOSS-licentie. Dit bevordert de samenwerking tussen onderzoeksteams en zorgt voor reproduceerbaarheid.

EU institutionele capaciteit

Probleem: Het is noodzakelijk om een holistische benadering van het digitale beleid te hanteren. De wetgeving in het kader van de digitale interne markt heeft onbedoelde gevolgen gehad voor FOSS-bedrijven. Een bredere visie vereist dat alle relevante diensten van de Commissie zich bewust zijn van en actie ondernemen om de Europese FOSS tot een succes te maken.

Aanbeveling 5: De Europese Commissie moet de bestaande middelen versterken en zich richten op het verkennen van de oprichting van een eenheid met een duidelijk mandaat om samen te werken met FOSS en/of een interdepartementale samenwerking tussen de DG's en/of een interkabinetsamenwerkingsverband in te stellen dat gericht is op het toenemende belang van FOSS in de digitale transformatie.

Aanbeveling 6: De Europese instellingen zouden moeten vertrouwen op de goed gedocumenteerde schat aan kennis die beschikbaar is in FOSS-gemeenschappen bij het nemen van beleidsbeslissingen om onbedoelde gevolgen te minimaliseren.

Aanbeveling 7: De Europese instellingen moeten de FOSS-gemeenschap bij de voorbereiding van beleidsbeslissingen de hand reiken om de interactie van het technische naar het beleidsniveau uit te breiden, om het risico van onbedoelde gevolgen tot een minimum te beperken.

Naleving van de FOSS-overeenkomsten

Probleem: De Europese instellingen en de lidstaten hebben zich sterk ingezet voor openheid. Deze toezeggingen moeten worden nagekomen om de vruchten te kunnen plukken.

Aanbeveling 8: De Europese Commissie zou de aanbevelingen van de lidstaten in te Verklaring van Talinn moeten volgen en proactief haar rol van supporter en waarnemer van de implementatie ervan in de lidstaten op zich moeten nemen.

Aanbeveling 9: De Europese instellingen en lidstaten zouden moeten beginnen met het overwegen van een vervolg, met een ambitieuzere ministeriële verklaring over eGovernment, inclusief verdere concrete doelen en overeenkomsten voor FOSS.

Aanbeveling 10: Wanneer zij software ontwikkelt moet de Europese Commissie haar belofte om software openlijk (Develop In The Open; DITO) en onder een FOSS-licentie te ontwikkelen nakomen en alle EU-instellingen aanmoedigen om voor hun standaard-aanpak richting FOSS te bewegen.