Nieuws

Wet op de Kunstmatige Intelligentie (KI): Vrije Software is de sleutel!

op:

In het streven naar een digitaal beleid dat is afgestemd op de grondrechten van de burgers, is het Europees Parlement bezig een standpunt te bepalen over het rechtskader voor de ontwikkeling en het gebruik van KI-technologieën. De FSFE volgt dit proces zodat Vrije Software wordt ingevoegd, innovatie wordt gestimuleerd en controle alsmede vertrouwen worden versterkt.

Het is duidelijk dat digitale technologieën zich in een snel tempo ontwikkelen en kunstmatige intelligentie (KI) vormt daarop geen uitzondering. Technische verbeteringen, de accumulatie van grote, gedetailleerde datasets en vooruitgang in computerhardware hebben geleid tot een KI-revolutie. Deze technologieën zijn echter een tweesnijdend zwaard: zij hebben het potentieel om voordelen te brengen aan het leven van mensen en de economie, maar ook om te leiden tot schadelijke discriminatie en schendingen van de mensenrechten. Dat is de reden waarom we aandacht vragen voor de belangrijke rol die Vrije Software in dit opzicht speelt. Er is een behoefte aan verifieerbare en betrouwbare KI-technologieën, en Vrije Software is cruciaal om dit te bereiken. Onze eisen in dit opzicht zijn gebaseerd op drie pijlers; innovatie, controle, en betrouwbaarheid.

Typemachine met de tekst 'Kunstmatige Intelligentie'
Foto credits: Voorkant: Markus Winkler van Unsplash / Licentie: CC BY-SA 4.0.

KI vrijgegeven onder een Vrije Softwarelicentie bevordert innovatie

Het samenwerkende ecosysteem dat Vrije Software versterkt is de sleutel voor de ontwikkeling van robuuste, accurate, en innovatieve KI-oplossingen. Onderzoekers, wetenschappers en ontwikkelaars kunnen zich concentreren op het maken van nieuwe en betere KI-software als ze bestaand werk kunnen reproduceren. Deze reproduceerbaarheid is mogelijk dankzij de vrijheden die Vrije Software biedt (om te gebruiken, te bestuderen, te verbeteren en te delen) en vormt het hart van het wetenschappelijk proces: het creëren van nieuwe kennis uit wat reeds bestaat; om nog maar te zwijgen van de voordelen die dit samenwerkende ecosysteem kan hebben op de gebieden interoperabiliteit en kostenbesparingen.

"We hebben al gezien dat wereldwijde problemen wereldwijde oplossingen vereisen. Dankzij Vrije Software, kunnen bestaande oplossingen in één land overgenomen worden in een ander land, wat dubbel werk en tijd bespaart, terwijl het een betere controleerbaarheid en inspectie van de broncode mogelijk maakt", zegt FSFE-projectmanager Beleid Lina Ceballos.

Vrije Software verbetert controle over KI

Inzicht in de factoren die leiden tot voorspellingen in KI-technologieën is niet alleen belangrijk voor de transparantie, maar ook voor verdere verbetering. Vrije software stelt iedereen in staat om te begrijpen hoe KI werkt en om potentiële risico's te identificeren die kunnen worden verholpen als de vier vrijheden zijn verleend. Het recht om de software te verbeteren hangt nauw samen met het vermijden van verkoper lock-in. Dit betekent een stimulans voor Europa's innovatie- en concurrentievermogen op dit gebied.

"Van zelfrijdende auto's en voorspellend politiewerk tot gezondheidszorg: we moeten de technologie onder controle houden. De vier vrijheden van Vrije Software helpen bij het verbeteren van de controleerbaarheid van de KI, waardoor we er controle over kunnen hebben", voegt FSFE-beleidsadviseur Alexander Sander toe.

Vrije Software versterkt vertrouwen in KI-technologieën

KI-voorspellingen zijn onderhevig aan fouten, die soms zelfs grondrechten schenden. Door de KI onder het toezicht van iedereen te plaatsen, kunnen deze perikelen worden geïdentificeerd en verholpen, wat een positief effect heeft op de betrouwbaarheid van de KI. Vertrouwen zal de promotie en het gebruik van deze technologieën bevorderen. De vrijheden die door Vrije Software worden verleend, leggen de basis voor een ecosysteem waarin erkenning van het potentieel van KI en controle erover kunnen convergeren.

Lina Ceballos legt uit: "In besluitvormingsprocessen die door KI worden geleid, is menselijk toezicht van het grootste belang. Deze controleerbaarheid is haalbaar als mensen het recht hebben om de software te gebruiken, te bestuderen, te delen en te verbeteren. In dit opzicht is de openheid die Vrije Software biedt cruciaal bij de ontwikkeling van KI-technologieën en hun naleving aan de verplichtingen van grondrechten".

FSFE's betrokkenheid bij het Europese wetgevende proces van KI-technologieën

Al vijf jaar lang eist de FSFE met haar Publiek Geld? Publieke Code!-initiatief dat met publiek geld gefinancierde software voor het publiek beschikbaar moet worden gemaakt onder een Vrije Softwarelicentie. Publiek gefinancierde KI-technologieën vallen hier ook onder.

Wij eisen dat publieke inkoop, evenals interne ontwikkeling, aanmoedigt dat Vrije Software KI en digitale oplossingen gebruikt zullen worden in de publieke maar ook in de private sector. Daarom zouden publieke autoriteiten die KI-systemen gebruiken deze publiek beschikbaar moeten maken. Deze eisen gelden ook voor publiek onderzoek en publieke instellingen die KI-systemen uitvinden, gebruiken of inkopen.

Met de bedoeling onze eisen in te brengen in de discussie in het Europese wetgevingsproces, hebben wij een speciaal document opgesteld voor beleidsmakers, met meer uitgewerkte argumenten over het gebruik van Vrije Software in KI-technologieën, waarin de nadruk ligt op de voordelen die Vrije Software kan bieden aan deze cruciale regelgeving.

KI-technologieën tonen ons nu al het potentieel dat zij hebben om een belangrijk aspect van ons dagelijkse levens te worden. Daarom is een goed doordachte KI-wetgeving nodig die de voordelen van Vrije Software nodig is. Deze set regels zal het kader bepalen waarbinnen KI-technologieën kunnen worden gebruikt en ontwikkeld. Op die manier kan Europa klaar zijn voor het digitale tijdperk zonder ons vermogen om technologie te controleren te ondermijnen.