Vrije Software

Vrije Software, Open Bron, FOSS en FLOSS: hetzelfde maar anders

Historische achtergrond

Het eerste begrip was Vrije Software, dat in 1986 samen met de Vrije Software definitie is gecreeerd. In 1997 heeft Debian, een project met als doel het creëren van een compleet vrij en gemeenschapsgebaseerd GNU/Linux-systeem, de Debian Vrije Software Richtlijnen (DFSG) opgesteld, bedoeld als checklist om te bekijken of een programma zou kunnen worden opgenomen in de distributie. Een jaar later is het Open Source Initiative (OSI) opgezet met als doel reclame te maken voor Vrije Software. Zij heeft de definitie van Open Bron opgesteld door de DFSG te kopiëren en "Free Software" te vervangen door "Open Source". Bruce Perens, een van de oprichters van het OSI en schrijver van de DFSG en de Open Bron definitie, heeft publiekelijk verklaard dat de naam Open Bron was bedoeld als synoniem voor Vrije Software. Perens besloot uiteindelijk terug te keren naar de wortels van de beweging en spreekt weer van Vrije Software. Omdat zij dezelfde wortels hebben beschrijven zowel Open Bron als Vrije Software het geheel aan software met een licentie die gebruikers het recht geeft om haar te gebruiken, te bestuderen, te delen en te verbeteren. 1.

In de loop van de tijd zijn mensen gekomen met aanvullende namen voor dezelfde software. Vrije Software wordt op dit moment vaak omschreven als Libre Software, FOSS (Vrije en Open Bron Software) of FLOSS (Vrije, Libre en Open Bron Software). In sommige gevallen gebruiken mensen ook namen als "organische software" of "ethische software". Vaak is de motivatie hiervoor om buiten het terminologie-debat te blijven en verwarring rond woorden als "open" en "vrij" te voorkomen. Deze termen veroorzaken verwarring omdat ze mensen bijna uitnodigen om naar verschillen te zoeken waar zij er niet zijn.

Deze korte samenvatting van de historische achtergrond van de verschillende begrippen laat zien dat zij dezelfde achtergrond hebben en dat er dezelfde software mee wordt bedoeld.

Wie gebruikt welk begrip en waarom?

De Vrije Software-beweging is een grote en diverse gemeenschap. Mensen hebben verschillende belangen in Vrije Software en hebben verschillende redenen om eraan deel te nemen. Maar deze verschillen hebben niet perse een verband met de woorden die zij gebruiken. Veel mensen gebruiken de term Open Bron zelfs als zij de sociale en politieke dimensie van Vrije Software bedoelen. Aan de andere kant zijn er mensen in onze gemeenschap die de term Vrije Software gebruiken terwijl zij zich meer bezighouden met de praktische voordelen. Als mensen Open Bron of Vrije Software zeggen dan is dat niet met zekerheid een indicatie over hun motivatie.

Naast individuen bevinden zich er ook veel bekende organisaties in het Vrije Software-ecosysteem. Veel van hen spelen een belangrijke rol en benadrukken verschillende aspecten van Vrije Software. Er zijn bijvoorbeeld organisaties die zich richten op de technische richting van Vrije Software projecten, andere op de legale, politieke, sociale en ethische aspecten en er zijn er die zich richten op het evalueren van licenties. Deze organisaties hebben veelal besloten om een bepaalde term te gebruiken en het daarbij te houden. Maar dit zou niet tot de conclusie moeten leiden dat de term die zij gebruiken een cruciale factor is ten aanzien van hun motivatie. De kritische factoren zijn de mensen in en de doelen van de organisatie. De praktische ervaring met verschillende organisaties en mensen in de gemeenschap laat ons zien dat het er uiteindelijk niet om gaat welke taal zij gebruiken.

Deze diversiteit is goed en laat zien dat Vrije Software veel voordelen heeft op veel verschillende gebieden in ons leven. Maar we zouden onze gemeenschap niet moeten verdelen door de begrippen die iemand gebruikt. Wat voor begrip mensen gebruiken en wat voor motivatie men ook heeft, uiteindelijk werken zij samen aan dezelfde software, aan de verbetering van vrijheid van software en andere aspecten van Vrije Software.

Licentie-evaluatie

Er zijn drie alom erkende entiteiten in de Vrije Software-beweging die regelmatig licenties evalueren: de Free Software Foundation, het Debian project en het Open Source Initiative. Zij komen bijna altijd tot dezelfde conclusies als zij gevraagd worden naar een bepaalde licentie die software aan de gebruikers de vrijheid geeft om het programma te gebruiken, te bestuderen, te delen en te verbeteren.

Maakt Copyleft het verschil?

Als u kijkt naar Vrije Software licenties dan zijn er twee belangrijke categorieën: beschermende of Copyleft-licenties en niet-beschermende licenties. Copyleft licenties zijn bedoeld om de software te gebruiken, te bestuderen, te delen en te verbeteren. Met niet-beschermende licenties kan de software worden verspreid zonder deze rechten. Soms denken mensen dat de termen Vrije Software en Open Bron worden gebruikt om Copyleft en niet-Copyleft van elkaar te onderscheiden. De Vrije Software licenties die gebruikt worden door Debian, de FSF en de OSI laten zien dat zowel beschermende als niet-beschermende licenties overeenkomen met de definities van Open Bron en Vrije Software. Dit betekent dat zowel het verschil tussen Open Bron en Vrije Software alswel het verschil in definities niet geschikt zijn om het verschil te bepalen tussen Copyleft en niet-Copyleft licenties.

Beschermende licenties en niet-beschermende licenties zijn subklassen van Vrije Software-licenties die zijn erkend door het Open Bron Initiatief en de FSF. Copyleft en niet-Copyleft zijn geen passende criteria om Open Bron en Vrije Software van elkaar te onderscheiden. Beide termen beschrijven dezelfde software.

Ontwikkelingsmodel

De wijze waarop een programma is ontwikkeld kan een cruciale factor zijn in haar succes of falen. Maar of een programma is geschreven in een open, voor anderen openstaand proces of achter gesloten deuren zegt ons niet of het gaat om niet-vrije of Vrije Software.

Als we kijken naar software dan moeten we een onderscheid maken tussen het softwaremodel en het ontwikkelingsmodel. Het softwaremodel beschrijft de kenmerken van de software (bijvoorbeeld: vrij of propriëtair) en het ontwikkelingsmodel beschrijft de verschillende manieren om software te ontwikkelen. Zoals in detail besproken wordt in "Wat is een Vrij Software-bedrijf?" worden de verschillende software ontwikkelingsmodellen onafhankelijk van het softwaremodel gedefinieerd en werken zij voor zowel Vrije als propriëtaire Software. Modellen die van voordeel zijn voor een open en samenwerkende gemeenschap kunnen hun volledige kracht laten zien in combinatie met een Vrije Software model. Maar dit betekent niet dat een programma dat ontwikkeld is in een open en samenwerkend ontwikkelingsproces ook Vrije Software is. Aan de ene kant ontwikkelen individuen en bedrijven met geen of weinig invloed van buitenaf Vrije Software-projecten. Aan de andere kant hebben ontwikkelaars van propriëtaire software samenwerkende ontwikkelingsmodellen aangepast aan hun softwaremodel, bijvoorbeeld SAP met haar partnerschapsprogramma.

Waarom we het Vrije Software noemen

Als al deze begrippen dezelfde programma's beschrijven waarom staat de FSFE er dan op om het begrip Vrije Software te gebruiken?

Vrije Software heeft alles te maken met uw vrijheid. Dat is een boodschap die we luid en duidelijk willen overbrengen. Taal is belangrijk omdat taal bepalend is over hoe mensen over iets denken. De verschillende begrippen doelen op verschillende aspecten, zelfs als zij dezelfde software beschrijven. Vrijheid is een kernwaarde van Vrije Software en dat reflecteren wij in ons taalgebruik. Dit maakt vrije Software de juiste keuze voor de FSFE en wij nodigen u uit om ons te volgen.

Voetnoten

1. Copyleft-licenties: licenties die deze rechten beschermen zijn een subklasse van Vrije Software-licenties, zoals erkend door het Open Source Initiative en de FSF.