Ελεύθερο Λογισμικό

Η Δημοκρατία απαιτεί Ελεύθερο Λογισμικό

Γράφτηκε από  στις  

Η κοινωνία μας πάντα επηρεαζόταν από τις τεχνολογίες. Η ανάγνωση, η γραφή, η αριθμητική, η γεωργία, η εκτυπωτική και το ραδιόφωνο είναι όλα παραδείγματα εξελίξεων που άλλαξαν τον τρόπο με τον οποίο αλληλεπιδρούμε μέσα από το εμπόριο, την τέχνη και την επιστήμη. Το σημαντικότερο τεχνολογικό επίτευγμα του πολιτισμού τον 21ο αιώνα είναι το λογισμικό. Το Ευρωπαϊκό Ίδρυμα Ελεύθερου Λογισμικού (Free Software Foundation Europe, FSFE) έχει δεσμευτεί να διασφαλίσει για τους ανθρώπους στην κοινωνία μας το δικαίωμα να σχεδιάζουν αυτήν την τεχνολογία με τον τρόπο που επιθυμούν.

Σήμερα είναι αδύνατο να φανταστούμε την καθημερινότητα χωρίς λογισμικό. Η πλειοψηφία δεν μπορεί να περάσει μια ημέρα χωρίς να το χρησιμοποιήσει. Ο κόσμος χρησιμοποιεί λογισμικό στο χώρο της εργασίας του, σε φορητούς υπολογιστές και σε κινητά τηλέφωνα. Το λογισμικό επίσης το συναντάμε και σε λιγότερο προφανή σημεία: σε τρένα, αυτοκίνητα, τηλεοράσεις, πλυντήρια, ψυγεία και πολλές άλλες συσκευές. /καμιά από τις συσκευές αυτές δεν θα μπορούσε να λειτουργήσει χωρίς λογισμικό. Χωρίς λογισμικό, δεν θα μπορούσαμε να γράφουμε ηλεκτρονικά μηνύματα, να κάνουμε τηλεφωνήματα, να ψωνίζουμε ή να ταξιδεύουμε με τον τρόπο που έχουμε σήμερα συνηθίσει. Το λογισμικό είναι το κεντρικό εργαλείο της κοινωνίας μας.

Χωρίς αλυσίδες

Όταν άλλοι ελέγχουν ένα εργαλείο τόσο σημαντικό σε εμάς όσο το λογισμικό, θα μπορούν να ασκούν τεράστια επιρροή στη δραστηριότητά μας. Όποιος ελέγχει τη μηχανή αναζήτησης που χρησιμοποιούμε, καθορίζει και τα αποτελέσματα. Όποιος ελέγχει τα ηλεκτρονικά μας μηνύματα μπορεί να μας λογοκρίνει. Το απλό γεγονός του ελέγχου μιας υπηρεσίας επικοινωνιών οδηγεί στην απόκτηση εξουσίας για τις αποφάσεις σχετικά με το ποιος μπορεί να ανταλλάσσει τι και με ποιον. Με παρόμοιο τρόπο όποιος αποφασίζει για τον τρόπο λειτουργίας του λογισμικού έχει υψηλή επιρροή στον τρόπο που ζούμε και εργαζόμαστε.

Στις σύγχρονες δημοκρατίες οι εξουσίες είναι διακριτές. Κατανέμουμε νομοθετικές, εκτελεστικές και δικαστικές εξουσίες ανάμεσα σε διαφορετικά θεσμικά όργανα. Κατανέμουμε τις ευθύνες σε διάφορα επίπεδα αρμοδιοτήτων, π.χ. κεντρική κυβέρνηση, περιφέρειες, τοπική αυτοδιοίκηση. Η λειτουργία κλειδί της ελευθερίας του τύπου υπάρχει για να εμποδίζει την εμφάνιση μονοπωλίων στην ενημέρωση, όπου μεγάλη εξουσία θα συγκεντρωνόταν σε λίγα χέρια. Ένα όφελος με κρίσιμη σημασία στην αποτελεσματική λειτουργία της δημοκρατίας είναι ότι δίνεις θέσεις ευθύνης στο πλαίσιο του δημοκρατικού συστήματος στον χειρότερό σου αντίπαλο.

Θα αποτελούσε μεγάλο κίνδυνο για τη δημοκρατία αν το λογισμικό ως το κομβικής σημασίας εργαλείο της κοινωνίας μας ελεγχόταν μόνο μια μικρή ομάδα. Όχι μόνο οι επικοινωνίες μας εξαρτώνται από το λογισμικό, αλλά και ένα μεγάλο τμήμα της κοινωνικής υποδομής. Το FSFE επιθυμεί να εκφράσει τα συμφέροντα των χρηστών και να δώσει σε όλους τον έλεγχο για το μέλλον του λογισμικού. Η κοινωνία δεν μπορεί να είναι εξαρτημένη από ιδιωτικά συμφέροντα όταν πρόκειται για ένα εργαλείο τόσο σημαντικό όσο το λογισμικό.

Ελευθερία

Η κοινωνία μας πρέπει να εξασφαλίσει ότι όλοι έχουν τη δυνατότητα να πλάθουν το λογισμικό για τις δικές τους ανάγκες. Αυτό απαιτεί να έχουμε την ελευθερία να χρησιμοποιούμε λογισμικό για οποιονδήποτε σκοπό, να μελετάμε το τρόπο λειτουργίας του, να το μοιραζόμαστε και να το βελτιώνουμε.

Λογισμικό που σέβεται αυτές τις τέσσερις ελευθερίες είναι Ελεύθερο Λογισμικό.

Μια δημοκρατική κοινωνία χρειάζεται ισχυρούς θεσμούς. Ένας από αυτούς είναι το Ελεύθερο Λογισμικό.