Routervrijheid: België op de juiste weg om eindgebruikers te beschermen
De Belgische regelgever BIPT heeft besloten de Routervrijheid voor glasvezel (FTTx) en alle andere soorten verbindingen te waarborgen. De FSFE nam deel aan de publieke raadpleging en drong er bij de beleidsmakers op aan om van dit recht een realiteit te maken en om het toezicht op de ISP-praktijken te verbeteren.
Sinds 2018 hervormen de EU-landen hun telecommunicatiewetgeving en nemen ze nieuwe regels aan met betrekking tot netwerkinfrastructuur en internetapparatuur, waaronder eigendom over routers en modems. Dit proces is lang en versnipperd geweest, wat heeft geleid tot uiteenlopende oplossingen die in sommige gevallen gunstig zijn voor eindgebruikers maar in andere gevallen een ernstige bedreiging vormen voor het recht om persoonlijke routers/modems te kiezen en te gebruiken voor internetverbindingen. In november 2022 heeft de Belgische regelgevende instantie BIPT een regelgevende oplossing uitgewerkt om de Routervrijheid in het land te consolideren. De FSFE vierde deze moedige stap en spoorde de beleidsmakers aan om dit recht om te zetten in realiteit door de feitelijke controle op praktijken van Internet Service Providers (ISP) tegen eindgebruikers te vergroten.
Het Belgische voorstel heeft alle vakjes aangevinkt
De FSFE prees het regelgevingsvoorstel van het BIPT als een oplossing met een groot potentieel om Routervrijheid voor eindgebruikers te consolideren. Het BIPT wil de locatie van het "netwerkaansluitpunt" voor alle soorten internetverbindingen, inclusief glasvezel, vastleggen op punt A. Die positie vertaalt zich in Routervrijheid, wat betekent dat eindgebruikers hun eigen apparatuur kunnen kiezen en gebruiken. Het besluit van het BIPT is van voordeel voor de eindgebruikers doordat de grenzen van private en publieke netwerken, die rechtstreekse gevolgen hebben voor de levering van internetdiensten, duidelijk worden afgebakend.
Het BIPT leverde een evenwichtig document af en biedt een grondige analyse van de technologische criteria van de EU-wetgeving die de besluitvormers toelaat om Routervrijheid te beperken. De Belgische regelgever nam een voorbeeldig standpunt in dat het langdurige standpunt van de FSFE bevestigt dat er geen technologische reden kan worden gevonden die een significante bedreiging vormt voor de veiligheid of integriteit van publieke netwerken in België of enig ander land dat Routervrijheid heeft gewaarborgd.
De FSFE erkende de conclusies van het BIPT dat Routervrijheid in andere Europese landen niet heeft geleid tot een aanzienlijke vermindering van de kwaliteit van de dienstverlening voor eindgebruikers. We hebben het regelgevende panorama in Europa gevolgd en bevestigd dat de ervaringen in Finland, Duitsland, Italië en Nederland als positieve voorbeelden dienen dat de door eindgebruikers gekozen apparaten geen schade veroorzaken voor netwerkexploitanten of eindgebruikers.
Het belangrijkste is dat het standpunt van het BIPT glasvezelnetwerken (FTTx) en alle andere vaste netwerktopologieën omvat, waardoor eindgebruikers hun eigen apparatuur kunnen installeren zonder dat zij een mediaconverter of upstream-modem van ISP's nodig hebben. Dit is een belangrijke overwinning voor de consumentenbescherming, die de lat hoger legt voor andere landen om dit voorbeeld te volgen. Helaas hebben andere regelgevende instanties expliciet besloten om Routervrijheid niet van toepassing te laten zijn op glasvezelnetwerken.
De FSFE nam deel aan de raadpleging (EN)(NL) en steunde de oplossing van het BIPT door te argumenteren dat om redenen van keuzevrijheid, privacy- en databescherming, interoperabiliteit, eerlijke concurrentie en veiligheid, eindgebruikers de mogelijkheid moeten hebben om hun eigen routers/modems te gebruiken. Hoewel in het raadplegingsdocument geen aandacht werd besteed aan duurzaamheid, hebben wij de kwestie bovendien aan de orde gesteld door aan te tonen hoe Routervrijheid een waardevolle optie is voor digitale duurzaamheid.
Van Routervrijheid een realiteit maken
Het bepalen van de positie van het NTP en eindgebruikers toestaan hun routers/modems te gebruiken is niet voldoende om Routervrijheid daadwerkelijk in te voeren. Op basis van onze ervaringen en de rapporten die wij in de loop der jaren van de gemeenschap hebben ontvangen, hebben wij het BIPT erop gewezen dat vrijheid van eindapparatuur niet alleen een technische kwestie is, maar ook een beleidsvraag en dat de commerciële praktijken van ISP's voortdurend in het oog moeten worden gehouden. Rapporten van eindgebruikers hebben betrekking op praktijken van ISP's die deze vrijheid in gevaar brengen, met name wanneer:
- Klanten wordt contractueel verboden hun apparatuur te gebruiken of ISP's benadelen gebruikers met eigen routers op disproportionele wijze;
- ISP's informeren klanten niet over hun rechten met betrekking tot eindapparatuur; of manipuleren gebruikers via hun klantendienst in het belang van de routers van de ISP's;
- ISP's adverteren hun routers als de enige die compatibel zijn met het netwerk, of gebruiken niet-standaard stekkers of propriëtaire protocollen;
- ISP's verstrekken gebruikers geen inloggegevens voor het publieke netwerk of stellen geen ondersteuning beschikbaar aan klanten;
- ISP's bieden niet hetzelfde serviceniveau (bijv. IPv6, bandbreedte, enz.) aan klanten die hun eigen router gebruiken.
Steun van de gemeenschap is de sleutel
De betrokkenheid van de FSFE bij het raadplegingsproces werd versterkt door een netwerk van supporters, vrijwilligers en ondersteunende organisaties in België. Onze Routervrijheid-enquête leverde waardevolle inzichten en feedback op van 260 deelnemers (van de 1036 die hun land van verblijf opgaven). Deze bijdrage hielp ons een beter inzicht te krijgen in de problemen die eindgebruikers ondervinden in relatie tot hun internetproviders. Vooral belangrijk voor de problemen met glasvezelnetwerken en optische eindapparatuur die door netwerkexploitanten worden opgelegd. Het FSFE Benelux team bevorderde proactief de uitwisseling met de industrievertegenwoordiger VTKE, de consumentenorganisatie Testaankoop, de privacygroep Ministry of Privacy, de netwerkvereniging Neutrinet en andere ondersteunende organisaties die gevoelig waren voor de zaak, feedback gaven en zich inspanden om hun standpunt aan de regelgevende instantie voor te leggen.
Het Routervrijheid-initiatief
Routervrijheid is het recht dat consumenten van elke ISP hebben om een eigen modem en router te kunnen kiezen en gebruiken in plaats van apparatuur die de ISP ter beschikking stelt. Sinds 2013 houdt de Free Software Foundation Europe zich met succes bezig met Routervrijheid en promoot ze de vrijheid van eindgebruikers in vele Europese landen. Doe met ons mee en leer meer over de verschillende manieren om mee te doen. Overweeg alstublieft om donateur te worden van de FSFE: u helpt ons om ons engagement op lange termijn en onze professionele inzet voor de verdediging van het recht van mensen op controle over technologie mogelijk te maken.