Hoe Finland Routervrijheid implementeerde: het perspectief van de toezichthouder
Finland is in het begin van het vorige decennium bekend geworden om zijn beleid inzake internettoegankelijkheid. In het kader van de telecomhervorming in de EU heeft Finland nu Routervrijheid zekergesteld. De FSFE beschouwt dit als een belangrijke overwinning voor de rechten van eindgebruikers. We interviewden Klaus Nieminen, een vertegenwoordiger van de Finse netwerktoezichthouder Traficom, om meer te leren over deze beslissing.
In het afgelopen decennium is Finland bekend geworden om zijn beleid voor digitale transformatie, waardoor het land de status heeft gekregen van een van de meest digitaal georiënteerde bevolkingen. Finland werd met name geprezen voor zijn inspanningen om op wetgevingsniveau regels in te voeren die een breedbandaansluiting op internet voor de hele bevolking garanderen. Het internetbeleid van het land, gericht op de betaalbaarheid van de verbinding, heeft geresulteerd in Routervrijheid. In 2014 voerde Finland Routervrijheid in. De wet bepaalde dat internetaanbieders (ISP's) een eindgebruiker niet mogen verhinderen om radio- of telecommunicatie-eindapparatuur die aan de wettelijke eisen voldoet aan te sluiten op een openbaar communicatienetwerk.
In 2020, na de implementatie van netneutraliteit, bevestigde de Finse nationale regelgevende autoriteit Traficom Routervrijheid. Wij beschouwen dit besluit als een belangrijke stap naar het beschermen van de rechten van eindgebruikers.
Net als in andere EU-landen zijn er echter nog een aantal problemen te overwinnen. Zoals de FSFE heeft gemeld kan de hervorming van de EU-telecommunicatiewetgeving met de Europese Code voor elektronische communicatie (de EECC) een negatieve invloed hebben op Routervrijheid. De omzetting van de EECC in nationale wetgevingen was complex, hetgeen een geharmoniseerde aanpak bemoeilijkt. In dit verband vroeg de FSFE aan Traficom hoe Routervrijheid na de hervorming in Finland zou worden geregeld. Traficom bevestigde zijn engagement voor Routervrijheid en verklaarde het huidige kader voor de lopende telecomhervorming niet te zullen veranderen. Dit is in overeenstemming met de eisen die de FSFE heeft gesteld aan toezichthouders in heel Europa.
Om meer te leren over deze beslissing en de toekomst van Routervrijheid in Finland interviewden we Klaus Nieminen, Chief Specialist van Traficom. We laten zien hoe regelgevers Routervrijheid moeten benaderen vanuit het perspectief van de rechten van eindgebruikers, zodat andere landen die bezig zijn met de hervorming van hun telecomwetgeving van de Finse ervaring kunnen leren en profiteren alsmede zich kunnen inzetten voor de bescherming van Routervrijheid in hun rechtsgebieden.
FSFE: In 2014 voerde Finland Routervrijheid in als beginsel. Blijft u ook in het huidige hervormingsproces vasthouden aan dit principe? Waarom vindt Finland Routervrijheid belangrijk voor de rechten van eindgebruikers?
Klaus Nieminen: Routervrijheid is een recht voor eindgebruikers. Het is ook belangrijk om concurrentie op de markten voor telecommunicatie-eindapparatuur mogelijk te maken en te bevorderen. In de open-internetverordening (2015/2120 (EU)) staat dat eindgebruikers het recht hebben om eindapparatuur van hun keuze te gebruiken, zoals gedefinieerd in richtlijn 2008/63/EG van de Commissie. Aanbieders van internettoegangsdiensten mogen geen beperkingen opleggen aan het gebruik van eindapparatuur die op het netwerk wordt aangesloten, naast de beperkingen die door fabrikanten of distributeurs van eindapparatuur worden opgelegd in overeenstemming met het Unierecht. De regels zijn stabiel en wij vonden het niet nodig ons standpunt te wijzigen.
Routervrijheid is een recht voor eindgebruikers. Het is ook belangrijk om de concurrentie op de markten voor telecommunicatie-eindapparatuur mogelijk te maken en te bevorderen.
De EU is met de EECC haar telecommunicatiewetgeving aan het hervormen. Bepalingen over de locatie van het "netwerkaansluitpunt" kunnen een negatieve invloed hebben op Routervrijheid. Wat is Traficom's benadering met betrekking tot Routervrijheid en de telecomhervorming? Wat is uw mening over het EU-standpunt en heeft u hierover contact met andere landen?
Voor zover wij hebben begrepen kan het gebruik van eindapparatuur alleen worden beperkt overeenkomstig de verordening betreffende het open internet, bijvoorbeeld wanneer dit noodzakelijk is om redenen van informatiebeveiliging of technische compatibiliteit. Het recht van de eindgebruiker om het eindapparaat te kiezen geldt niet voor apparaten die volgens een objectieve beoordeling technisch noodzakelijk zijn om als onderdeel van het netwerk van de telecommunicatie-leverancier te worden beschouwd. De definitie van de locatie van het vaste netwerkaansluitpunt (NTP) is van invloed op de vraag of een apparaat bij de klant deel uitmaakt van het openbare netwerk dan wel van de eindapparatuur. Deze beoordeling is dan ook van het grootste belang.
Heeft Traficom welke "technologische noodzaak" dan ook ontdekt die Routervrijheid zou kunnen beperken?
Wij hebben deze kwestie met betrekking tot kabelmodems bestudeerd en na een objectieve beoordeling heeft Traficom besloten dat er geen technologische noodzaak bestaat om het recht van de eindgebruikers om hun eigen apparatuur te kiezen te beperken. In Finland bestaat het recht om eindapparatuur te kiezen al jaren zodat het min of meer gewoon is dat eindgebruikers hun modem kunnen kiezen. Daarom kan ik zeggen dat het onderwerp in ons land niet erg controversieel is geweest. Wij hebben bijvoorbeeld nog nooit een geval gezien waarin een ISP heeft aangevoerd dat een CPE-router deel uitmaakt van zijn netwerk.
Vele jaren geleden hadden wij een aantal pre-standaard WiMAX-netwerken waarbij de modems in een fabriek voor een bepaald netwerk moesten worden geconfigureerd. Dit was het enige geval waarin wij een duidelijke technologische noodzaak hebben ontdekt omdat alleen de netwerkexploitant een apparaat kon kopen dat in zijn netwerk werkte.
Na een objectieve beoordeling heeft Traficom besloten dat er geen technologische noodzaak bestaat die een beperking van het recht van eindgebruikers om hun eigen apparatuur te kiezen zou rechtvaardigen. In Finland bestaat het recht om een eindapparaat te kiezen al jaren, zodat het min of meer gewoon is dat eindgebruikers hun modem kunnen kiezen.
Wat kan er volgens u worden gedaan om tot een geharmoniseerde aanpak te komen door samen met andere EU-lidstaten "technologische noodzaak" te definiëren om de Routervrijheid in Europa te beschermen?
Het onderwerp is besproken door het Lichaam van Europese Regelgevende Instanties voor Elektronische Communicatie (BEREC). BEREC heeft richtlijnen opgesteld om de nationale regelgevende instanties (NRI's) een leidraad te bieden voor een gemeenschappelijke aanpak van de identificatie van de NTP's in verschillende netwerktopologieën. Het heeft bijgedragen tot de harmonisatie van de vaststelling van de locatie van NTP's in de EU. BEREC biedt NRI's ook een forum om standpunten uit te wisselen, hetgeen ook heeft bijgedragen tot een geharmoniseerde aanpak. Hoe dan ook, het is aan de NRI's om de technologische noodzaak te beoordelen en de beslissing te nemen.
Respecteren ISP's in Finland Routervrijheid? Ontvangt u klachten van eindgebruikers?
ISP's in Finland hebben zich aan de regels gehouden. Eindgebruikers kunnen hun eindapparatuur kiezen, met inbegrip van modems en routers.
Traficom heeft in de afgelopen twee jaar slechts enkele klachten van eindgebruikers ontvangen. Na onderzoek is gebleken dat de regels zijn nageleefd. De gevallen hielden verband met de modemspecifieke veiligheids- en interoperabiliteitsproblemen, aangezien sommige modems niet volledig compatibel zijn met de geleverde netwerkdienst en de door de ISP's beschreven eisen.
Anderzijds hebben wij onze internetproviders er slechts één keer, enkele jaren geleden, eraan moeten herinneren door een besluit tegen hun praktijken op te leggen. In de beslissing concludeerde Traficom dat een netwerkexploitant de nationale wetgeving en de Open Internet Verordening had geschonden door de gebruiker te verbieden gebruik te maken van een kabelmodem dat voldoet aan de wettelijk gestelde eisen, zonder dat er een wettelijke grond voor het verbod was. Bovendien was Traficom van mening dat de exploitant de aansluiting op zijn netwerk van andere apparatuur dan die waarvoor hij vooraf toestemming heeft verleend, niet vooraf mocht verbieden. De exploitant heeft zijn praktijken gewijzigd om aan het besluit te voldoen en daarna waren geen verdere handhavingsmaatregelen nodig.
Wat is, met het oog op de toekomst, uw aanpak om Routervrijheid te beschermen met betrekking tot nieuwe technologieën zoals 5G en FTTH (glasvezel naar huis)?
Netwerkexploitanten leveren gewoonlijk een modem voor hun 5G-abonnementen voor vaste draadloze toegang (FWA) maar voor zover wij weten is het niet verplicht om die apparaten te gebruiken. Eindgebruikers kunnen dus hun eigen modems en routers gebruiken. Netwerkexploitanten leveren een ONT voor hun FTTH-abonnementen maar we hebben de mogelijkheid om de ONT te vervangen door een ander toestel niet verder onderzocht aangezien er geen klachten of vragen hierover zijn geweest. Voor mobiele 5G-abonnementen kunnen eindgebruikers hun eigen modems, tablets en handsets kopen.
Netwerkexploitanten leveren gewoonlijk een modem voor hun 5G-abonnementen voor vaste draadloze toegang (FWA) maar voor zover wij weten is het niet verplicht om die apparaten te gebruiken. Eindgebruikers kunnen dus hun eigen modems en routers gebruiken.
FSFE: Hartelijk bedankt!
Het Routervrijheid initiatief
Routervrijheid is het recht dat klanten van een Internet Service Provider (ISP) hebben om een eigen modem en router te kiezen en te gebruiken in plaats van apparatuur die de ISP levert. Sinds 2013 is de Free Software Foundation Europe succesvol bezig met Routervrijheid, het promoten van de vrijheid van eindgebruikers om hun eigen eindapparatuur te kiezen en te gebruiken: eerst in Duitsland als precedent en nu in veel Europese landen. Doe met ons mee en kom meer te weten over de verschillende manieren om betrokken te raken.