Τα Διπλώματα Ευρεσιτεχνίας Λογισμικού στην Ευρώπη
[ Εισαγωγή | Βασικές γνώσεις | Κατάσταση | Περαιτέρω μελέτη]Οι πατέντες λογισμικού θέτουν σε κίνδυνο τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Πληροφόρησης (IFRS)
5 Απριλίου 2005
Η Ένωση Ευρωπαϊκών Βιομηχανιών Πληροφορικής, Επικοινωνιών και Ηλεκτρονικών Ειδών Ευρείας Κατανάλωσης (EICTA) αποτελείται από 32 εθνικές ICT/CE ενώσεις μέλη από 24 Ευρωπαϊκές χώρες και 48 εταιρικά μέλη. Η EICTA συνολικά αντιπροσωπεύει περισσότερες από 10.000 επιχειρήσεις στην Ευρώπη με περισσότερους από 2 εκατομμύρια υπαλλήλους και έσοδα πάνω από 200 δις. Η Ένωση υποστηρίζει δραστήρια τη διαμόρφωση μονοπωλίων στις ιδέες λογισμικού. Ο κ. Provoost είναι πρόεδρος της EICTA και εκπροσωπεί την Philips Consumer Electronics ως Ανώτερος Αντιπρόεδρος και CEO.
Αγαπητέ κ. Provoost,
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πιέζουν για την εισαγωγή των πατεντών λογισμικού στην Ευρώπη σε τέτοιο βαθμό και με τέτοιες μεθοδεύσεις που εγείρουν δικαιολογημένες αμφιβολίες στη δημοκρατική συνείδηση της Ευρώπης.
Η Ένωσή σας, η Ένωση Ευρωπαϊκών Βιομηχανιών Πληροφορικής, Επικοινωνιών και Ηλεκτρονικών Ειδών Ευρείας Κατανάλωσης (EICTA) έχει στηρίξει δυναμικά αυτή την ημερήσια διάταξη στο παρελθόν. Στη σχετική συζήτηση, φέρατε το επιχείρημα ότι ''πρέπει να προστατέψουμε τις καινοτομίες μας''.
Με αυτή τη δήλωση συμφωνούμε απόλυτα. Ωστόσο, αν πιστεύετε ότι οι πατέντες λογισμικού βοηθούν στην προστασία της καινοτομίας, φαίνεται ότι έχετε κακή πληροφόρηση, καθώς ο ρόλος των πατεντών λογισμικού δεν είναι να προστατέψουν, αλλά να παρεμποδίσουν την καινοτομία. Ο Bill Gates το διατύπωσε αυτό σε ένα εσωτερικό μνημόνιο της Microsoft το 1991:
''Αν οι άνθρωποι είχαν καταλάβει πώς οι πατέντες παραχωρούνταν όταν οι περισσότερες από τις σημερινές ιδέες ανακαλύπτονταν και άφηναν τις πατέντες εκτός, η βιομηχανία σήμερα θα ήταν σε πλήρη στασιμότητα''.
Το είπε αυτό επειδή κατάλαβε ότι οι πατέντες στο λογισμικό αναπόφευκτα είναι μονοπώλια πάνω σε αφηρημένη λογική και ιδέες.
Αν ο Πυθαγόρας ανακάλυπτε το θεώρημά του σήμερα, σε ένα καθεστώς πατεντών λογισμικού θα είχε σαφώς δικαίωμα μονοπωλίου σε αυτό. Τότε θα μπορούσε να επιλέξει αυθαίρετα τις συνθήκες με τις οποίες άλλοι θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν ή να οικοδομήσουν πάνω στην ιδέα του.
Το λογισμικό συνήθως ενσωματώνει κυριολεκτικά χιλιάδες αφηρημένες ιδέες. Σε ένα καθεστώς πατεντών λογισμικού, καθεμία από αυτές θα μπορούσε να μετατραπεί σε μονοπώλιο και θα αποτελούσε απαγορευμένη περιοχή για τους ανταγωνιστές. Για αυτό ο Bill Gates επίσης είπε:
''Μία μελλοντική νέα εταιρία με προοπτικές χωρίς δικές της πατέντες θα αναγκαστεί να πληρώσει οποιαδήποτε τιμή οι γίγαντες θα διαλέξουν να επιβάλουν. Αυτή η τιμή θα μπορούσε να είναι υψηλή: Οι εδραιωμένες εταιρίες έχουν ένα ενδιαφέρον να αποκλείουν μελλοντικούς ανταγωνιστές''.
Με άλλα λόγια: οι πατέντες λογισμικού είναι ένα εργαλείο εναντίον του ανταγωνισμού που εξυπηρετεί την επιβάρυνση της καινοτομίας. Το ύψος αυτού του φράγματος είναι ευπροσάρμοστο και μπορεί εύκολα να ανυψωθεί για να βάλει τρικλοποδιά τόσο σε καθιερωμένες εταιρίες, όπως η Philips, όσο και σε νέες εταιρίες καινοτομίας.
Σε προηγούμενες επιστολές είχαμε αναλύσει πώς οι πατέντες λογισμικού κοστίζουν σε θέσεις απασχόλησης και σε οικονομική ισχύ στην Ευρώπη. Σήμερα θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε για την απειλή που αποτελούν για τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Πληροφόρησης (IFRS) [1] καθώς όλες οι ιδέες σε αυτά τα πρότυπα θα υλοποιηθούν με λογισμικό και άρα θα έχουν τη δυνατότητα απονομής πατέντας. Αυτή η εξέλιξη θα επηρεάσει όλες τις Ευρωπαϊκές εταιρίες καθώς οι κανόνες των IFRS Προτύπων είναι υποχρεωτικοί για όλες τις εταιρίες με έδρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση από το 2002.
Αν εξετάσετε τη βάση δεδομένων του Αμερικανικού Γραφείου Πατεντών και Εμπορικών Σημάτων θα διαπιστώσετε ότι υπάρχουν ήδη χιλιάδες πατέντες σε ιδέες λογισμικού που αναφέρονται σε εκφράσεις όπως ''λογαριασμός'' ή ''χρηματοοικονομική κατάσταση''. Μία από αυτές προστατεύει ένα σύστημα για ''οικονομικό σχεδιασμό και συμβουλευτική'' [2]. Αυτή η συγκεκριμένη πατέντα ανήκει στην American Express Financial Corporation (Amex) - μία εταιρία την οποία γνωρίζουμε καλύτερα για τις πιστωτικές της κάρτες παρά για το καινοτόμο λογισμικό της.
Με την εγκατάσταση μιας νομικής βάσης για τις πατέντες λογισμικού στην Ευρώπη, η Amex ίσως επιλέξει αυθαίρετα να αποφασίσει ποια εταιρία λογισμικού έχει δικαίωμα να υλοποιήσει τα IFRS ή παρόμοια πρότυπα.
Αυτό βέβαια προϋποθέτει ότι κανείς από τους ανταγωνιστές της Amex δεν έχει συμφέρον να εμποδίσει μια τέτοια εξέλιξη χρησιμοποιώντας την δική του πατέντα σε άλλη απαραίτητη ιδέα για να σταματήσει την ανάπτυξή της. Αλλά ακόμη και αν κανείς δεν το πράττει: Καθώς όλα τα συστήματα έχουν πολλά κοινά τμήματα και ο αριθμός των μεθόδων για να γίνουν τα συστήματα ηλεκτρονικών υπολογιστών ασφαλή είναι περιορισμένος, οποιοδήποτε τέτοιο λογισμικό θα ήταν σε κάθε περίπτωση λιγότερο ασφαλές σε ένα καθεστώς πατεντών λογισμικού.
Οι άνθρωποι στην Ευρώπη συχνά δείχνουν να κοιτούν προς τις ΗΠΑ για οικονομικές συμβουλές. Αυτή τη φορά, ο CEO της Computer Associates, John Swainson έχει καταστήσει το μήνυμα απολύτως σαφές: Η Ευρώπη δεν πρέπει να νομιμοποιήσει τις πατέντες λογισμικού [3].
Τα πνευματικά δικαιώματα (Copyright) προσφέρουν μία πολύ αποτελεσματική προστασία για το λογισμικό των υπολογιστών, αλλά για να προστατευτεί η καινοτομία σας με τα πνευματικά δικαιώματα, πρώτα πρέπει να έχετε μία καινοτομία. Για αυτό ελπίζουμε ότι η EICTA θα υψώσει το ανάστημά της και θα αντιταχθεί στις πατέντες λογισμικού επειδή: ''Πρέπει να μας επιτραπεί να καινοτομήσουμε''.
Με θερμούς χαιρετισμούς,
Georg Greve
Πρόεδρος
Ευρωπαϊκό Ίδρυμα Ελεύθερου Λογισμικού (FSFE)
fsfe.org
[1]
http://en.wikipedia.org/wiki/Ifrs
[2]
US Patent 6,430,542: Computer-implemented program for financial planning and advice system